Snel Optredend Retina Degeneratiesyndroom (SARDS) is een aandoening die bij honden zorgt voor een snelle en blijvende blindheid door aantasting van het netvlies, het lichtgevoelige weefsel achterin het oog. Het komt het meest voor bij middelbare leeftijd honden, rond 8 tot 10 jaar oud. Het lijkt vaker voor te komen bij teefjes en bepaalde rassen zoals teckels (Teckel pups) en dwergschnauzers (Dwergschnauzer pups).
Een Nederlandse dierenarts begint meestal met het herkennen van het plotselinge verlies van zicht. Om de werking van het netvlies te beoordelen, wordt een elektroretinogram (ERG)-test uitgevoerd. Deze gespecialiseerde test meet de elektrische impulsen die netvliescellen afgeven bij lichtprikkels. De procedure is pijnloos en vereist vaak sedatie of algemene anesthesie om de hond stil te houden, hoewel heel rustige honden soms zonder sedatie kunnen.
Verder wordt een uitgebreid oogonderzoek gedaan. Het netvlies kan er in het begin normaal uitzien, maar het functioneert dan niet meer goed. Weitopen pupillen die slecht of niet reageren op licht zijn een typisch teken. Bloedonderzoek kan nodig zijn om andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen uit te sluiten.
De precieze oorzaak van SARDS is nog onbekend ondanks lopend onderzoek. Er wordt gedacht dat het mogelijk een auto-immuunziekte betreft, waarbij het immuunsysteem van de hond de netvliescellen aanvalt. Andere theorieën wijzen op hormonale of neuro-endocriene verstoringen, maar die zijn nog niet bevestigd.
Bepaalde rassen, waaronder Dwergschnauzers en Teckels, lijken er gevoeliger voor te zijn. Teven op middelbare tot hogere leeftijd worden ook vaker getroffen.
Het belangrijkste symptoom is plotseling of snel verlies van het gezichtsvermogen; honden kunnen tegen objecten aanlopen, trappen vermijden of verward lijken. De pupillen zijn meestal verwijd en kunnen ongewoon oplichten op foto’s. Andere symptomen die overeenkomen met de ziekte van Cushing zijn onder meer verhoogde dorst, frequent urineren, toegenomen eetlust, lusteloosheid en gedragsveranderingen zoals rusteloosheid.
Er is momenteel geen genezing of effectieve behandeling beschikbaar voor SARDS. Een kleinschalige studie onderzocht het gebruik van intraveneuze immunoglobuline (IVIG), een behandeling uit de humane geneeskunde, waarbij sommige honden gedeeltelijk hun zicht terugkregen. Vanwege het risico op ernstige allergische reacties en plotseling overlijden, is deze methode echter risicovol.
Het is essentieel om de hond te helpen zich aan de blindheid aan te passen. Eigenaren moeten de omgeving van de hond consistent en vertrouwd houden, de hond leiden met verbale commando’s en altijd een lijn gebruiken als ze naar buiten gaan.
Blindheid kan aanvankelijk verwarrend en beangstigend zijn voor een hond, maar de meeste honden passen zich goed aan door gebruik te maken van hun andere zintuigen zoals gehoor en reuk. Een veilige en stabiele omgeving helpt de overgang te verlichten. Verplaats geen meubels, gebruik geurmarkeringen en behoud een regelmatig schema voor uitlaten en voeren.
SARDS blijft een mysterieuze aandoening zonder duidelijke oorzaak of genezing. Bewustzijn van symptomen en tijdig dierenartsbezoek helpen eigenaren hun honden goed te ondersteunen. Verantwoord huisdierbezit houdt regelmatige dierenartscontroles en snelle actie bij plotselinge gedrags- of gezichtsveranderingen in.
Als u vermoedt dat uw hond plotseling minder ziet, neem dan direct contact op met uw dierenarts om andere aandoeningen uit te sluiten en een correcte diagnose te stellen.