Gastric Dilatatie-Volvulus (GDV) bij honden: symptomen en verzorging

Gastric Dilatatie-Volvulus (GDV), ook bekend als maagkanteling, is een acute en ernstige aandoening bij honden die snel veterinaire aandacht vereist.

Welke rassen lopen het meeste risico op GDV?

GDV komt vooral voor bij grote en reuzenrassen met diepe, smalle borstkassen. Veelvoorkomende rassen in Nederland met verhoogd risico zijn:

• Akita pups
• Bloedhond pups
• Collie (minder gebruikelijk in Nederland)
• Duitse dog pups
• Ierse Setter pups
• Ierse Wolfhond pups
• Newfoundlander pups
• Rottweiler pups
• Sint Bernard pups
• Grote poedel pups
• Weimarse Staande Hond pups

Hoewel deze rassen een hoger risico lopen, kan elke grote hond GDV ontwikkelen. Reuen en slanke honden lijken gevoeliger en het risico neemt toe met het ouder worden.

Wat is GDV en hoe beïnvloedt het honden?

GDV is een snel ontwikkelende aandoening waarbij de maag zich vult met gas en/of vloeistof (dilatatie) en vervolgens draait (volvulus). Deze draaiing blokkeert de ingang en uitgang van de maag, waardoor het niet mogelijk is om gas te laten ontsnappen door boeren of braken. De opgezwollen maag drukt op belangrijke bloedvaten en vermindert de bloedtoevoer naar het hart en andere organen. Ook wordt de ademhaling bemoeilijkt door druk op het middenrif. Zonder behandeling kan de maag scheuren en begint weefsel af te sterven, wat tot shock en overlijden leidt.

Het herkennen van de symptomen

Vroege herkenning is van levensbelang. Symptomen zijn onder andere:

• Onrust of juist een sterke vermoeidheid die overgaat in zwakte
• Buckelige houding met pijn in de buik, soms met een 'biddende' pose (voorpoten uitgespreid, buik omhoog)
• Mislukte braakinspanningen zonder daadwerkelijk braken
• Veel speekselen
• Buikzwelling die zichtbaar toeneemt

Diagnose en spoedeisende behandeling

Bij verdenking op GDV direct de dierenarts raadplegen. Snelle interventie kan levensreddend zijn. De dierenarts onderzoekt de hond lichamelijk, voelt mogelijk een opgezwollen maag en checkt op tekenen van shock zoals een snelle hartslag, bleek tandvlees en zwakke polsslag. De diagnose wordt bevestigd met een röntgenfoto van de buik om simpel opgeblazen maag van GDV te onderscheiden. Bloedonderzoek en een ECG kunnen nodig zijn om complicaties te beoordelen.

De behandeling begint met het stabiliseren van de hond door intraveneuze vloeistoffen en pijnstilling toe te dienen. De maag wordt gedecomprimeerd door een buis in te brengen of via een naald gas te laten ontsnappen. Vervolgens is een operatie onder narcose nodig om de maag te untwisten en de gezondheid van het maagweefsel te beoordelen. Beschadigde delen van de maag of milt kunnen verwijderd worden.

Tijdens de operatie wordt meestal een gastropexie uitgevoerd, waarbij de maag permanent aan de buikwand wordt vastgemaakt ter voorkoming van herhaling. Na de operatie wordt de hond nauwlettend gecontroleerd op infecties, orgaanfunctie en hartritmestoornissen.

GDV voorkomen: praktische tips

Hoewel GDV niet volledig te voorkomen is, kunnen de volgende maatregelen het risico verminderen:

• Geef meerdere kleine maaltijden per dag in plaats van één grote maaltijd
• Vermijd stress tijdens de voedertijd, bijvoorbeeld door honden apart te voeren bij voedercompetitie
• Beperk intensieve inspanning één tot twee uur voor en na het eten
• Vermijd verhoogde voerbakken die luchtinslikken kunnen stimuleren
• Kies droogvoer met een laag vet- en oliegehalte
• Vermijd fokken van honden die direct familie zijn van dieren met GDV
• Bespreek de mogelijkheid van een preventieve gastropexie met uw dierenarts voor hoogrisico honden, hoewel dit minder gebruikelijk is in Nederland

Prognose en bewust besluiten

GDV is een ernstige aandoening met een sterftepercentage tussen 20% en 45%, sterk afhankelijk van de snelheid van behandeling en de mate van schade. De behandeling is complex en kostbaar, en helaas overleven niet alle honden de spoedoperatie. Sommige eigenaren kiezen voor euthanasie om onnodig lijden te voorkomen, wat een persoonlijke en begrijpelijke keuze is.

Verantwoord fokken bij gerenommeerde fokkers en vroege herkenning van de symptomen gecombineerd met snelle veterinaire zorg geven de beste kansen op herstel.

Veelgestelde vragen van hondenbezitters over GDV

Wat veroorzaakt gastric dilatatie-volvulus bij honden?

Kort antwoord: De precieze oorzaak van GDV is onbekend, maar risicofactoren zijn ras, lichaamsbouw, eetgewoonten en mogelijk stress.

De maag vult zich snel met gas of vloeistof en draait vervolgens, waardoor de spijsvertering en bloedcirculatie worden geblokkeerd. Grote, diepgebekte hondenrassen lopen het meeste risico. Sommige onderzoeken wijzen op snel eten, één grote maaltijd per dag en stress als mogelijke triggers.

Hoe snel ontwikkelt GDV zich?

Kort antwoord: GDV ontwikkelt zich binnen enkele minuten tot een paar uur en vereist onmiddellijk veterinaire aandacht.

Deze aandoening verslechtert snel. Vroege tekenen zoals onrust en buikpijn kunnen snel overgaan in shock en collaps. Vertraging in behandeling verkleint overlevingskansen aanzienlijk.

Is GDV voorkombaar?

Kort antwoord: Hoewel volledig voorkomen soms onmogelijk is, kunnen maatregelen zoals meerdere kleine maaltijden en beperkt bewegen na het eten het risico verminderen.

Hondenbezitters wordt geadviseerd kleinere maaltijden verspreid over de dag te geven, verhoogde voerbakken te vermijden en de hond rustig te houden rondom voedertijden. Fokken met honden met een geschiedenis van GDV wordt afgeraden. Preventieve gastropexie kan overwogen worden voor zeer risicovolle honden in sommige landen, maar is in Nederland minder gebruikelijk.